• صفحه اصلی
  • مقالات

آشنایی با ضربه گیرها آسانسور

یکی از عوامل مهمی که در چند دهه اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، خطری است که از جانب انرژی جنبشی، زندگی امروزی افراد را تهدید می کند. چه بسا این شکل از انرژی قادر است به صورت مهلک ظاهر شده و مشکلات عدیده ای به بار آورد. همراه با پیشرفت فناوری در ارتقای عملکرد محصولات، تامین شرایطی ایمن نیز ضروری می نماید. برای مثال، در سال ۲۰۰۲، دو میلیون و نهصد و بیست و شش هزار نفر در اثر تصادفات رانندگی مجروح شده اند که بسیاری از آسیب ها دائمی بودند. این امر مستلزم بهبود خواص جذب انرژی قطعات در هنگام تصادف است. علاوه بر آن، لازم است به این نکته نیز توجه شود که آیا سرنشین می تواند نیروی ضربه را تحمل کند؛ به بیان دیگر بزرگی قله یا بیشترین نیروی ضربه در برخورد بر حسب تغییر شکل محوری که میزان کاهش سرعت را تعیین می کند و مقدار معیار بحرانی ضربه به سر، باید برای سرنشین قابل تحمل باشد. سبکی و خواص جذب انرژی بدنه خودرو از طریق بهبود ساختار یا تعویض ماده مورد استفاده، بدست می آید.  بدیهی است که کاربرد جاذب های انرژی بستگی به نوع رویداد و میزان انرژی جذب شده دارد.

ضربه ­گیر متداول آسانسور امروزی

      اگر به هر دلیل کابین با سرعت حداگثر 115 درصد بیش از سرعت نامی به سمت ته چاه سقوط کند و سایر سیستم­های ایمنی نیز عمل نکنند، به ضربه­گیرهابرخورد کرده تا اندازه­ای از شدت ضربه کاسته شود. ضربه گیره­ها در کف چاهک و در انتهای حرکت کابین و وزنه تعادل در مرکز ثقل آنها نصب می­شوند. تعداد و نوع ضربه­گیرها بر اساس ظرفیت و میزان باری که باید متوقف کنند طراحیمی­شود. اما مقدار ضربه برخوردی به سرعت کابین بستگی داشته که در نتیجه میزان فشردگی آنها محاسبه می­گردد.

بطور عمده دو نوع ضربه­گیر وجود دارد:

1.      نوع جذب کننده انرژی: که با استفاده از فنر یا لاستیک فشرده انرژی را جذب می­کنند. این نوع از ضربه­گیرها می­توانند برای سرعت­های تا 1متر بر ثانیه بکار گرفته شوند.

2.      نوع مستهلک کننده انرژی: که با استفاده از سیستم­های ضربه­گیر هیدرولیکی انرژی را از بین می­برد.

ضربه­گیرهای جذب کننده انرژی

     انرژی سنتیک باعث فشرده شدن تدریجی فنر یا لاستیک می­شود که با فشرده شدن آن یک نیرو در ضربه­گیر تولید شده باعث تاخیر تدریجی نیرو می­گردد. ضربه­گیرهای پلی اورتان در برخی کشورها برای سرعت اسمی پایین بسیار رایج شده است. در این ضربه­گیر باید دقت کافی به عمل آید تا هیچ گونه ترک یا شکافی وجود نداشنه باشد. برای ضربه­گیرهایی که با خاصیت خطی کار می­کنند مسافتی که انتهای ضربه­گیر می­تواند به هنگام برخورد ضربه حرکت کند باید دست کم برابر با دو برابر فاصله توقف توسط ضربه­گیر با سرعت 115 درصد سرعت آسانسور خواهد بود. اما میزان جابجایی ضربه گیر نباید کمتر از 65 میلی­متر باشد. ضربه­گیر باید قادر باشد این ضربه را تحت یک شرایط استاتیکی، بین 5/2 تا 4 برابر مجموع جرم و بار آن را پوشش دهد.

ضربه­گیرهای مستهلک کننده انرژی

      انرژی سنتیک تولیدی در این نوع ضربه­گیرها با اعمال نیرو به روغن که توسط یک سری حفره تلف می­شود مستهلک می­گردد. این نوع ضربه­گیرها باعث ایجاد یک وضیعت ثابت به هنگام پایین امدن دارند و به همین دلیل برای همه سرعت­های مناسب هستند. ضربه­گیر باید در لحظه اصابت توانایی تبدیل انرزی جنبشی کابین به حرارت را داشته باشد و همینطور انرزی پتانسیل ناشی از کاهش سطح، که مساوی با جابجایی ضربه­گیر است را تولید کند. در ضربه گیرهای هیدرولیکی حداقل باری که باید ضربه­گیر تحمل کند برابر است با وزن کابین به اضافه 75 کیلوگرم و حداگثر آن وزن کابین به همراه بار داخل آن خواهد بود. این ضربه­گیر دارای یک میکروسویچ در انتهای کورس حرکت خود هستند. در صورتیکه سیلندر ضربه­گیر به این میکرو سوئیچ اصابت کند برق آسانسور نیز قطع می­شود. مقدار جابجایی این ضربه­گیرها به هنگام برخورد کابین نباید از مقادیر زیر کمتر باشد:

1.      50درصد جابه­جایی محاسبه شده در صورتی که سرعت از 4متر بر ثانیه بیشتر نباشد.

2.      33درصد جابجایی محاسبه شده در صورتیکه سرعت از 4 متر بر ثانیه بیشتر باشد.

3.      در هر صورت میزان جابجایی نباید کمتر از 54/0 متر باشد